Киев ги отфрли скорашните повици на Западот за да го реши конфликтот со Москва. Украинските лидери веруваат дека имаат шанси да си ги повратат териториите што се под контрола на руските сили, и тоа пред да почнат сериозните преговори, пишува Стивен Сестанович за ЦФР

Како ќе изгледаат односите меѓу Западот и Москва по крајот на конфликтот

Неколку европски лидери и истакнати западни познавачи на состојбата повикаа на прекин на огнот во Украина, но тоа беше безуспешно. Украинските лидери имаат причина да се надеваат дека можат да продолжат да ги одбиваат руските сили, а притисокот за решение сега може да ги запре воените придобивки, да го поткопа единството на Западот и да ја зајакне решителноста на рускиот претседател Владимир Путин.

Зошто украинските власти се спротивставуваат на повиците за прекин на
огнот?

Првата причина е очигледна од сегашната состојба на територијата на Украина. Руските вооружени сили претрпеа некои неуспеси, а некои аналитичари го опишаа тоа како стратегиски пораз. Но територијата што Русија ја зазеде е приближно четири пати поголема од двата региона што во источна Украина беа проруски настроени кога започна конфликтот. За Украинците, тоа не е пораз за Путин, туку е победа што треба да се отповика. Тие веруваат дека, со вистинската поддршка од Западот, имаат можност да ги вратат своите рани загуби. Таа надеж е втората причина поради која не сакаат прекин на огнот сега. Како што сè повеќе и подобра воена опрема доаѓа до нивните сили, тие гледаат можност за пресврт.

Во кој момент би имало смисла САД да повикаат на компромис?

Ако украинските сили успеат некако да ги повратат руските напредувања стекнати во конфликтот, тоа би било вистински стратегиски пораз за Путин. Тоа автоматски би започнало сериозен разговор меѓу украинските и западните лидери за тоа дали и како успехот на теренот може да се претвори во успех на преговарачката маса. И Вашингтон и Киев го знаат ова. Што се однесува до руските сили, ако следната фаза од војната оди лошо за нив, тие самите ќе повикаат на разговори. Сигналот дека Путин е сериозен во преговорите е кога ќе престане да ги обвинува Украина и Западот дека монтираат злосторства за да ја спречат дипломатијата. Дотогаш, сите болни компромиси што Украина ќе мора да ги направи за мир само ќе ја поделат земјата на која САД имаат секаква причина да ѝ помогнат.

Дали е основан стравот за употреба на нуклеарно оружје?

Никој не може целосно да го отфрли ризикот Путин да користи нуклеарно оружје, но има и причини да не се пренагласува тој ризик. Сепак, тој нема самоубиствени намери, а токму долгите конференциски маси сугерираат екстремна претпазливост. Колку и да ги почитуваат неговите генерали сите негови идеи, ниту тие немаат самоубиствени намери. Стравот од нуклеарен конфликт можеби е единственото нешто што може да ги натера да се спротивстават на претседателската наредба. Затоа, претседателот на САД треба да даде предупредувања за последиците од користењето нуклеарно оружје што е можно поживописно и поверодостојно.

Дали раната спогодба може да помогне за подобри односи меѓу Западот и
Москва?

Управувањето со односите со Русија ќе биде огромен политички предизвик, без разлика колку брзо ќе заврши конфликтот. Нема лесен пат назад до кооперативен однос. Рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров го призна истото тоа. Тој неодамна рече дека Русија е на историска пресвртница, како во 1917 или во 1991 година. Ќе бидат потребни големи вештини и имагинација за да се создаде нова врска, која нема да издржи, освен ако не се потпира на одредена мерка од заеднички интерес. Но САД не можат да го избегнат овој пресврт или да ја смират транзицијата, едноставно со тоа што ќе одлучат дека сакаат да соработуваат со Русија за климатските промени или за кој било друг итен предизвик. Од сите глобални играчи чија соработка е потребна за решавање на ваквите проблеми, Русија не е многу високо рангирана.

Дали може да се поттикне Украина на компромис?

И Русија и Украина многу внимателно го следат единството на западната алијанса. Тоа е една од причините поради која украинскиот претседател Володимир Зеленски вложи толку многу напор да ѝ се додворува на европската јавност. Путин, во меѓувреме, смета на поделеност на Западот за да ги поедностави неговите политички избори. Тој веројатно смета дека НАТО и Европската Унија (ЕУ) зедоа преголем залак и дека европските потрошувачи нема да ги издржат повисоките трошоци за храна и енергија што им ги наметнуваат санкциите и конфликтот. Ако Путин се надева на ова, тоа сигурно ќе ја направи уште помала веројатноста да покаже каква било флексибилност во преговорите. Европските лидери што сакаат Русија да ја прекине војната под услови што тие, а да не зборуваме за Украина, може да ги прифатат, прво треба да го убедат Путин дека западното единство ќе се одржи.