Макрон е сам

Со блокирањето на членството во ЕУ за Албанија и за Македонија, Макрон всушност сака да спречи секакво понатамошно зајакнување на централниот и источниот европски блок во ЕУ, што би можело да ја загрози позицијата на Франција во Европскиот совет

Францускиот претседател Емануел Макрон сака да биде предводник на Европската Унија (ЕУ) во 21 век. Тој ќе успее во намерата освен ако не се прецени. Ако се прецени во играта, тој ќе ризикува да биде загрозен од друг политички лидер во подем. Тоа може да се случи ако Германија се извлече од сопствените внатрешни политички проблеми, ако другите членки на Унијата решат да формираат коалиција против Франција или ако Макрон премногу се оддалечи од многу клучни играчи во рамките на ЕУ.

Колку се поголеми амбициите на Макрон, толку е поголем ризикот од неговиот политички неуспех. Од политички аспект, Макрон е особено контрадикторен. Како гласен антипопулист, кој се служи со популистички средства, тој ги отфрли традиционалните политички партии и побара политичарите да бидат заменети со обичниот народ. Според тоа, тој сака да каже дека неговата партија всушност не е политичка партија и дека тој ниту е левичар, ниту е десничар. Главната разлика е што неговата политичка програма не е националистичка, туку проевропска, односно речиси космополитска, а тој е генерално против другите популисти. Но неговиот проевропски став важи онолку колку што дозволуваат економските интереси на Франција, како што се покажа кога избираше кандидати за највисоките позиции во ЕУ на почетокот од оваа година. Покрај тоа, не треба да се заборави дека Макрон ги водеше напорите за построги закони за работниците, особено оние од Полска и од Унгарија уште во 2017 година. Макрон можеби искрено сака подлабока европска интеграција, но тоа не го спречи да го национализира француското бродоградилиште за да не биде продадено на италијанска фирма. Неодамна, тој искористи уште еден популистички пример со тоа што ги подобри односите со рускиот претседател Владимир Путин и го нарече НАТО „клинички мртво“, што наиде на одлични критики во Кремљ. Предупредувањето на Макрон за НАТО беше упатено како тревога за Европа, за да ја обезбеди својата автономија во одбраната. Исто така ова беше и потсетник дека Франција е нуклеарна сила, што значи дека државата не мора да ги прикрива сомнежите што други европски лидери не сакаат да го искажат својот став. Благодарение на напорите на Макрон, Русија се врати во Европскиот совет во јуни, по нејзината суспензија во 2014 година, што се должеше на анексијата на Крим. Потоа на амбасадорската конференција во август, Макрон го поддржа враќањето на Русија во Г8 и ги предупреди француските дипломати да не се испречуваат меѓу односите со Путин. Во билатералните преговори со Путин во Франција, токму Макрон, а не неговиот гостин, зборуваше за Европа што ќе се протега од Лисабон до Владивосток.
Но дипломатијата меѓу ЕУ и Русија не е единствената сфера во која Макрон ја покажува својата моќ. Во октомври тој изненадувачки го искористи своето вето во преговорите за пристап во ЕУ со Албанија и со Република Северна Македонија, а Босна и Херцеговина ја нарече „темпирана бомба“. Двата потега се косат со неговиот проевропски став, на огромно задоволство на Путин.

Всушност, јасно е дека Макрон последните потези ги направи во негов интерес. Неговото подобрување на односите со Путин веројатно има цел да го реши проблемот што го предизвика француската ултрадесничарска лидерка Марин Ле Пен, чии минати финансиски поддржувачи беа руски банки поврзани со Кремљ. Со блокирањето на членството во ЕУ за Албанија и за Северна Македонија, тој спречи секакво понатамошно зајакнување на централниот и источниот европски блок во ЕУ, што може да ја загрози позицијата на Франција во Европскиот совет. Поинаку кажано, Франција со Макрон се најде во еден геополитички вакуум што настана како резултат на брегзит во Обединетото Кралство, подемот на популистите и националистите во Италија, каталонскиот сепаратизам во Шпанија и консолидацијата на нелибералните режими во Централна и Источна Европа. Единствени доверливи играчи на теренот се Германија и северните држави како Холандија и Данска. Бидејќи можната победа на Ле Пен над Макрон значеше смртоносен удар по ЕУ, Германија ги толерира амбициозните иницијативи на францускиот претседател. Но трпението веќе е при крај. Конечно, Германија е таа што ги поставува правилата на игра во Европа.

Скорашните постапки на Макрон ги усложнија нештата за Германците, кои сакаат постепена промена наместо револуција. Хиперактивната дипломатија на Макрон покажува комплекс на постимперијална инфериорност чии симптоми, без разлика дали се брегзит или Путин, ја спречуваат нормализацијата на Европа и ја отежнуваат реакцијата на ЕУ во одржувањето на рамнотежата со Кина и со САД. Реториката на Макрон покажува дека тој сака да се бори против овие симптоми, но неговите најнови чекори се доказ дека тој само ги повторува нив.

Авторот е виш соработник во германскиот Совет за надворешни односи