Јавната расправа по нацрт-законот за прогласување дел од Шар Планина за национален парк, организирана од Министерството за животна средина и просторно планирање, не може да се нарече јавна расправа. Ја разбираме актуелната ситуација предизвикана од пандемијата и неможноста дебатата да се организира со физичко присуство, но тоа не треба да биде причина ниту оправдување за она што го искусивме.
Начинот на кој се одвиваше оваа јавна расправа е директно прекршување на членот 6, став 4 и 5 од Архуската конвенција – главната меѓународна конвенција што го уредува и заштитува учеството на јавноста во донесување прописи и одлуки што ја засегаат животната средина.
Поентата на една јавна расправа, како клучен дел од консултациите со јавноста, е да им даде простор на претставниците на јавноста да ги искажат своите ставови, барања, прашања… за нацрт-документот, пред тој да биде усвоен. Тоа е поентата на партиципативната демократија – јавноста има улога во креирањето на политиките што ја засегаат.
Оваа двочасовна јaвна „расправа“ се состоеше од речиси час и половина подготвени презентации и говори на експертите што работеле на документите, а последните триесетина минути беа оставени за „расправата“. Во тоа кратко време, во кое јавноста имаше можност да се вклучи со свои коментари, не му беше даден збор на секој што побара да го искористи своето законско право.
Тие што добија збор всушност и не можеа многу да кажат, бидејќи модераторот си земаше за право на непочната реченица да се вмешува во излагањето или воопшто да не им дозволува на говорниците да се вклучат со свои коментари. Во еден момент, текстуално и преку пораки, се поставија повеќе прашања кон Министерството и граѓаните бараа да бидат удостоени со одговор, но од страна на модераторот им беше кажано дека Министерството ќе даде одговори на крајот од дискусијата, што реално не се ни случи.
Накратко, надлежните што ја организираа фарсата на која присуствувавме очигледно немаа за цел да ги слушнат коментарите на граѓаните, да организираат суштински дијалог со сите засегнати, како основа за подобрување на законот. Единствената очигледна цел беше формално „штиклирање“ на законската обврска да се организира „јавна расправа“. Дополнително, самиот начин на онлајн расправата, како и ограниченото време, не овозможија вклученост на сите страни, бидејќи некои од засегнатите граѓани што живеат во руралните средини не можат директно да пристапат кон ваквите виртуелни платформи.
Ќе ги потсетиме нашите институции и Министерството за животна средина и просторно планирање на последната критика од извештајот на ЕК за нашата земја: „Квалитетот на презентациите и на процесот на јавните расправи, особено кога станува збор за проекти поврзани со хидроенергија, рударство и инфраструктура, мора дополнително да бидат подобрен“.
Поради горенаведените причини бараме да се закаже и одржи нова јавна расправа, која ќе овозможи доволно време за сите засегнати страни да ги искажат своите ставови, да постават прашања, да добијат соодветни одговори итн.
Бараме вистинска јавна расправа, чија цел ќе биде суштински консултации со засегнатата јавност.
Фронт 21/42
ЕУ мора да го осуди, а не да го помага антимакедонскиот национализам на Бугарија и на Грција
Бугарија го следи примерот на ЕУ-членката Грција, која прва ѝ наметна услови на Македонија за да ја принуди да си го промени името, и сега и таа бара Македонија и Македонците да си ги сменат историјата, идентитетот, да прогласат дека се всушност „Бугари по потекло“, дека македонскиот јазик е „бугарски дијалект“ и целосно да се откажат од македонското малцинство во Бугарија.
Дополнително, и во спротивност со историските факти, Бугарија бара Македонија да ја прифати бугарската ревизионистичка историја и да каже дека Бугарија, иако била сојузник на Хитлер и окупаторска сила во Македонија, „нема никаква одговорност за депортирањето на 7.000 македонски Евреи во логорот на смртта во Треблинка“. Ако овие барања не бидат исполнети, Бугарија се заканува дека ќе стави вето на македонското членство во ЕУ.
Од една држава и етничка група не може и не смее да се бара да соработуваат со своите угнетувачи и да „спроведуваат договори со добра волја“, особено ако целта на овие договори е бришењето на оваа етничка група и на нејзиното основно право на самоопределување. Но Европската Унија очигледно повеќе сака да ги зголеми своето членство и своето глобално влијание отколку што ги цени вредностите како што се човековите права и демократијата, вредности што тврди дека ги почитува.
Ги осудуваме Бугарија, Грција и земјите членки на Европската Унија, како и медиумите што решија да им помагаат на овие земји во нивниот проект за бришење на македонскиот етнички идентитет и нашите основни човекови права.
Ги повикуваме владите, опозициските партии, организациите за човекови права и медиумите што се искрено вложени во заштитата на човековите права да ги осудат овие тактики за притисок врз Македонија, кои се одобрени од страна на ЕУ, и да ги осудат Бугарија и Грција за нивното јасно кршење на македонските права.
Македонското меѓународно движење за човекови права од Канада
