Така еден куп лажни профили и вистински екстремисти добија можност да ја истурат целата своја токсичност во јавноста, која е веќе зачната од јазовите, делбите
и поларизацијата
Изборот за песна на „Евровизија“ помина, наместо кон приближување, се надоврза на низата на продлабочување на поларизацијата во земјата. Пред сѐ честитки за Тамара Тодевска, нејзиниот тим и МРТ за постигнатиот успех, досега најдобар.
Самиот избор за песна на „Евровизија“, е започнат и обмислен за приближување на земјите во поствоена Европа, преку лесна забавна програма. Првпат одржан во 1956 година во Швајцарија со само 7 земји, станува телевизиска програма што најдолго се одржува, со учество на над 40 земји, и публика меѓу 100 и 600 милиони гледачи. Изборот на „Евровизија“ не е единствената програма на Европската Унија на јавни радио-телевизии (ЕБУ) за помирување, слична програма е и „Игри брз граници“, која се организира во седумдесеттите и осумдесеттите години од минатиот век.
Како настан, избор на песна, од лесна забавна програма со добра мисија, во Македонија се преобразува во политизиран и поларизаторски настан. Се чини дека улога имаат нашиот културен профил (парохијален/локален), општата партизација во општеството, актуелната поларизација поради промена на името и улогата на новите медиуми.
Неколкупати имам реферирано на различни аспекти на национална и организациска култура употребувајќи ги моделите на Хофстеде, како однос кон моќта, маскулиност (машкост)/феминизација, индивидуализам/колективизам, долгорочност и други. Во анализа на групи, Хофстеде употребува и една димензија парохијален или локален, наспроти професионален. Во парохијалните групи, членовите се посветени на водачот (парох) и/или групата, краткорочно се ориентирани, внатрешно се фокусирани и постои силен социјален притисок да се биде како сите други. На другата страна постои посветеност на норми, правила, стандарди и долгорочна ориентираност. Ние, општо земено, сме заглавени во парохијална култура, култура каде што постои посветеност на водачот или групата, на штетата на нормите, правилата и стандардите. Во крајната пристрасност за своите, не страдаат само нормите, правилата и стандардите, туку основната логика и здраворазумско размислување, дури и најосновно добро воспитание. Една илустрација за парохијалност е кога исти лица пред 4 години барале наместо учество во „Евровизија“ да се купат амбулантни возила, а сега тврдат спротивно. И обратно.
Општата партизација на општеството, не е само партизација на јавната администрација, туку на економијата, културата, спортот, секој сегмент на општеството, поради преголемата улога на државата во сите тие сегменти. Државата е најголем работодавец, најголем инвеститор, најголем мецена во култура, спонзор во спорт, буквално нема аспект каде што државата не е навлезена. Во такво општество со мали можности надвор од државата, нормално расте притисокот врз државата.
Во земјата, фокусот на јазовите и поделбите со годините се поместува од меѓуетнички во внатреетнички. Ова не значи дека меѓуетничките јазови се надмината и немаат потенцијал за ескалација, но сега внатреетничкиот јаз меѓу СДСМ и ВМРО-ДПМНЕ е тој што го поларизира општеството. Промената на името е клучен фактор во актуелната поларизација. Бензин во огнот додаваат и двете страни. Првата, со брзината и со која Владата се труди да го примени новото име, што се чини излегува и надвор од предвидената динамика (и опсег) со Преспанскиот договор. Поддржувачи на Владата го употребуваат новото име во дози што почнаа да ги иритираат и независните. Другата страна воспостави погрдни термини, кои не се погрдни само за првата страна, туку и за сите нас. Се воведува застрашувачка поделба на „Македонци и фиромјани“ и „северџани и Македонци“, која на крајот носи страшен ризик да се сведе на „северџани и фиромјани“. Да научиме од историјата кој е резултат на големите поделби на македонското ткиво.
И на крајот е улогата на новите медиуми како Фејсбук и Твитер или, пак, интернет-страниците. Појавата на новите медиуми ја надмина контролата на традиционалните медиуми, и овозможи секој човек да биде и приемник, но и предавател. Тоа овозможи лица и групи, кои беа на маргините на општеството, да добијат комуникациски канал и гласност/јавност. Тоа е секако демократски чекор и овозможи полесна комуникација на маргинализирани лица и групи. Но овозможи гласност/јавност и на екстремисти и поларизатори. Дополнително овозможи пристап на лажни вести преку организирани трол-фарми со лажни идентитети. Така еден куп лажни профили и вистински екстремисти добија можност да ја истураат целата своја токсичност во јавноста, која е веќе зачната од јазовите, делбите и поларизацијата. Е сега кај нас, својата токсичност не ја истураат само лица од маргините, туку поради причините погоре како парохијалност го прават водечки новинари и универзитетски професори.
Сите пораки од врвот за приближување или помирување ќе останат без ефект ако на сите други нивоа се истура отров.
(Авторот е аналитичар)
Блог www.megjutoa.mк @sklek
