Доколку сакаш да дознаеш дали некој човек е домаќин, погледни му ги децата!

Конфуциј вели дека треба да се вработуваат чесните и да се отстранат негодните и морално пропаднатите, затоа што на овој начин последните може да станат чесни. Следствено, владеењето треба да се наоѓа во рацете на луѓе што ќе бидат избрани врз основа на нивниот карактер, кој треба да поседува позитивни својства

Постојат суштински разлики помеѓу политичарот и државникот. За првиот најчесто се вели дека е снаодлив и знае како да ги оствари сопствените желби со смислено однесување. За вториот исто така се вели дека е снаодлив и вешт, но тој знае како да ги оствари желбите на народот, спротивно од првиот.
Оваа теза и антитеза помеѓу политичарот и државникот, стариот кинески филозоф Конфуциј ја разбрал уште пред илјадници години. Кога еден владетел го запрашал Конфуциј како да ги натера луѓето да го почитуваат, да му бидат лојални и како себеси да се научи на добри својства и непорочност, филозофот одговорил дека желбите на владетелите треба да го манифестираат она што е добро и тогаш и на народот ќе му биде добро. Според Конфуциј, владетелот (читај државникот) треба да дејствува и да работи со достоинство, бидејќи тогаш и народот ќе го почитува. Владетелот треба да биде љубезен и да ги почитува сите, а тогаш сите ќе му бидат верни. Владетелот треба да го поттикнува доброто кај другите и да ги подучува неспособните, затоа што тогаш и народот ќе се стреми кон позитивните особини. Конфуциј вели дека владетелот треба да дејствува пред да говори, а потоа да говори во склад со делата, а не обратно. Слично како и стрелецот, кој кога ќе го утне центарот на целта, причината за неуспехот треба да ја бара во себеси, а не во другите.

Кинескиот филозоф не заборава да нѐ потсети дека владетелот мора да настојува да гледа јасно, неговата појава треба да биде доброќудна, а неговиот говор да биде искрен. Во однос на работата, треба да биде внимателен, а за она во што се сомнева, треба да се распраша кај другите. Владетелот не треба да заборави дека кога на виделина е некоја добивка, треба да се размислува за правичноста. Со други зборови, од постапките на владетелот произлегува доброто управување.
Но што, всушност, е доброто управување? Првиот инструмент на доброто управување е доброто поведение, а второто добрите назначувања. Затоа Конфуциј вели дека треба да се вработуваат чесните и да се отстранат негодните и морално пропаднатите, затоа што на овој начин последните може да станат чесни. Следствено, владеењето треба да се наоѓа во рацете на луѓе што ќе бидат избрани врз основа на нивниот карактер, кој треба да поседува позитивни својства.
Денес, политичките елити како да забораваат дека се пример на народот, затоа какви се политичарите таков е и народот, како во старата изрека – доколку сакаш да дознаеш дали некој човек е домаќин, погледни му ги децата. Всушност, државите се лика и прилика на луѓето што управуваат со нив. Доколку елитите не го почитуваат народот, тогаш и народот не ја почитува државата (читај институциите) и не ја смета за нешто свое, туку за нешто туѓо и одбивно. Поведението и постапките на народот зависат од поведението и постапките на политичката елита, во спротивно однесувањето на народот ќе се состои од зборовите што постојано ги слушаме: Ти ќе ми кажеш!

Да завршиме со Конфуциј, кој вели: „Предците што сакале да манифестираат најголема доблест низ целата држава, најпрво ги уредиле сопствените републики. Сакајќи добро за републиките, најпрво ги уредиле своите семејства. Сакајќи да ги уредат своите семејства, најпрво самите себеси се култивирале. Сакајќи да се култивираат себеси, најпрво ги поправиле своите срца. Сакајќи да ги поправат сопствените срца, најпрво тежнееле кон искреност во мислите. Кога мислите се искрени, тогаш и срцата се поправени. Кога срцата се поправени, тогаш и тие се култивирани. Кога и самите се култивирани, тогаш и нивните семејства се уредени. Кога семејствата се уредени, во нивните држави се владее праведно. Кога со државите се владее праведно, сето царство е мирно и среќно.“