Отсекогаш искажувањата на македонштината биле дочекувани на нож од страна на Бугарите. Веројатно затоа и се настојува историјата да се преиначи, фактите да се избришат или заборават. Од друга страна, многубројни и несоборливи се доказите и пишаните документи, кои говорат за посебноста на македонскиот народ низ историјата

Во текот на неколку броја во изминатиот период, „Нова Македонија“ врз основа на повеќе историски извори и документи објави неколку статии за минатото на македонскиот народ. Во овие текстови беа презентирани веќе постојни, повеќе или помалку познати, историски факти кои најчесто биле објавени во Бугарија пред повеќе од 100 години и може да се пронајдат и во нивните архиви и во редица други историски документи од минатото. Па така, цитирајќи и потпирајќи се исклучиво на веродостојни документи, пренесовме дека Македонија ѝ дала на Бугарија: 8 министри, 20 дипломати, 70 депутати, 10 митрополити, 15 универзитетски професори… Во текстовите беше споменат и ставот на А. Савински, поранешен руски ополномоштен министер, кој во своите мемоари истакнува: „Македонците се бујно, подвижно племе, многу поенергично и повитално отколку Бугарите и секогаш имале надмоќ над нив“.

Иако професионалните новинарски стандарди и проверка на фактите се основен критериум според кој секогаш се раководеле новинарите и истражувачкиот тим на нашиот весник и напишаното секогаш било поткрепено со цврсти докази, очигледно фактите и вистината некому не му се допаднале, па нашите пишувања предизвикаа редица реакции во бугарските медиуми.

Софиското списание „Свето дело“ во 1902 година

Па така, Албена Борисова ја објавува статијата „Македонците ли ја управуваа Бугарија?“. Па дури и се запрашува: „Нема ли најпосле да им залепиме некоја звучна шлаканица?!“ Авторката истакнува дека Македонија преку нејзиниот најстар весник „Нова Македонија“ предизвика скандалозна провокација, и исто така забележува дека нашиот весник пропагира владина политика, што е далеку од вистината.
Во „Фактор.бг“ беше објавен текст под наслов „Нова Македонија: Македонците ја управувале Бугарија“. Овој текст е многу покоректен од претходно наведениот, меѓутоа со една подбивност се истакнува дека нашата редакција ископала уште едно подобно мислење.

Бугарскиот историчар Пламен Павлов, во текот на своето гостување во бугарското радио „Фокус“ истакна: „Нашата југозападна сосетка нема слобода на совест и мислење, за кое вина има интелигенцијата која продолжува да си ја продава душата. Слободниот интернет-простор, движењето на луѓето и идеите, ја покажуваат целосно бесмисленоста на статијата на весникот „Нова Македонија“. Бугарскиот историчар исто така не заборави да каже: „Ова покажува колку е жален „македонизмот“.
Не можеме да не ја забележиме апсурдноста на овие обвиненија и напади.
Ваквите тези и реакции од бугарска страна уште еднаш покажуваат дека повторно и по повеќе од 100 години историјата се повторува. Отсекогаш искажувањата на македонштината биле дочекувани на нож од страна на Бугарите. Веројатно затоа и се настојува историјата да се преиначи, фактите да се избришат или заборават.
Од друга страна, многубројни и несоборливи се доказите и пишаните документи кои говорат за посебноста на македонскиот народ низ историјата.

Цариградскиот весник „Право“, во ноември 1870 година, во една своја статија истакна: „Во текот на 1868 год. еден Македонец издаде неколку книги. Тие книги, наместо полза донесоа штета во местата каде што г. К.А.Шапкарев успеал да се воведат“. Според авторот на статијата, книгите не само што ги помрачиле умовите на децата, но и јазикот кој бил употребен во нив имал мала цена во Македонија. Тоа наречје е чисто охридско, се вели во статијата. Македонецот Спиро Гулапчев кој, исто така, ги истакнуваше особеностите на македонскиот јазик беше обвинет за „провинцијализам“.

„Лоза“ и Младата македонска книжевна дружина беа обвинети дека со новиот правопис го цепат бугарскиот јазик и дека се стремат да создадат нов македонски јазик, а следствено на тоа дека имаат тенденции кон политички сепаратизам. Д.Т.Левов во весникот „Слобода“, во 1892 година, истакна: „Како што може да се воочи, Македонската дружина смета дека нивната татковина е Македонија, дека таа е населена со одделно словенско племе Македонци, дека таму се собрале секакви надворешни елементи, т.е. Бугари, Грци, Срби и други, дека целта им е да ни дадат еден силен отпор и да се зачуваат од нашите разбојнички посегнувања. Ќе го подготвувале бугарското општествено мнение за одделување на Македонија од Бугарија и лека-полека ќе воведувале зборови од охридското наречје, што ќе бил литературен јазик на идната Велика Македонија, на чело на која ќе дојде некој од редакторите на „Лоза“ во својство на Филип или Александар“.

Иван Гарванов во писмо од 12 јули 1899 година пишува: „Сепаратизмот, македонштината на интелигенцијата, интригантството и личните интереси и грижи, прикриени под булото на највисокиот идеал на македонскиот Бугарин, го надмина врвот на врвовите“. Ив. Димитров во својата статија објавена во списанието „Свето дело“ во 1902 година, забележува дека од македонштината произлегуваат сите непријателства и препорачува дека дојде времето кога – „македонштината треба да биде искоренета“.
По објавувањето на книгата „За Македонцките работи“ во 1903 година, Крсте П. Мисирков се најде под силна критика. Грашев во списанието „Македонија“ ја објави статијата „Нови кобни патишта и проломи“, истакнувајќи дека тоа се лудории од немакедонски фрази и забележувајќи дека тоа не е прво такво истапување, многу пред работата на Мисирков, туку дека Младата македонска книжевна дружина преку страниците на „Лоза“ се залагала за истото. Според Грашев, идејата за која се залагале Мисирков и Младата македонска книжевна дружина била пропагирана во 1887 година од страна на рускиот печат. Споменатиот автор истакнува дека во 1886 година, Иван С. Аксаков ги советувал своите македонски ученици да создадат македонски литературен јазик и да го зачудат светот со својата независност.

По објавувањето на биографијата на Гоце Делчев од страна на Пејо Јаворов, списанието „Македонија“, во април 1904 година, објави една статија во која беше забележано дека Јаворов пишувал за сепаратизам. Според споменатото списание, Јаворов бил добар поет, но слаб историчар и не ја познавал психологијата на сепаратистите. Сепаратистите не се залагаат за политички, туку за „национален сепаратизам“. Во овој контекст било забележано дека поранешниот скопски владика Теодосиј Гологанов е претставник на македонскиот национален сепаратизам, кој во 1893 или 1894 година издавал крштелни свидетелства во кои наместо „Бугарска егзархија“ пишувало „православен христијанин“.


На крај од разговорот Шопов истакнува: „Така што, гледате паша ефенди, каква улога играле секогаш Македонците во животот на бугарскиот народ. Уште поважна играат сега. Ако работата е за оплакување, ние од Бугарија имаме повеќе право од Вас да се оплакуваме од Македонците“.


Што се однесува до местото и улогата на македонската емиграција во Бугарија, дознаваме и од разговорот помеѓу Атанас Шопов – бугарски трговски агент во Солун и солунскиот валија Хасан Фехми Паша, воден во февруари 1904 година. Солунскиот валија постојано се оплакувал од Македонците и запрашал: „Дали Македонците уште бујствуваат во Бугарија?“ На што добил одговор: „Како да не бујствуваат паша ефенди, кога денес поголем дел од македонското население е во Бугарија, поголемиот дел од жителите на Софија се Македонци; голем дел од офицерите во армијата се Македонци; голем дел од видните чиновници се Македонци; целата македонска интелигенција од Македонија е во Бугарија. Македонска е и толпата по улиците“. Шопов исто така додава: „Улогата на Македонците во судбината и животот на Бугарите воопшто секогаш била важна“. Шопов го истакна и придонесот што го дале Македонците на културен план за Бугарите и ги споменува: Паисиј Хилендарски, Кирил Пејчиновиќ, Теодосиј Синаитски и Неофит Рилски. Атанас Шопов сите нив ги идентификува како Македонци.

На крај од разговорот Шопов истакнува: „Така што, гледате паша ефенди, каква улога играле секогаш Македонците во животот на бугарскиот народ. Уште поважна играат сега. Ако работата е за оплакување, ние од Бугарија имаме повеќе право од Вас да се оплакуваме од Македонците, зашто тие ни ја презедоа нашата сила, тие ни ги зедоа најдобрите места и служби, тие ни ги презедоа финансиите и градовите, тие ни ги презедоа војската и нашите министерства, тие ни ја презедоа трговијата, тие презедоа речиси сѐ во Бугарија. Избавете нѐ од нив заради Бога“.

Сосема на крај уште едно потсетување, дека сите овие сведоштва, документи до кои дојде истражувачкиот тим на нашиот весник може да се пронајдат, меѓу другото, и во бугарската национална библиотека „Св. Кирил и Методиј“, како и во други бугарски институции каде што се чува архивна граѓа. Но се разбира, само доколку некој сака да ги види и да ја осознае вистината.

Екипа на „Нова Македонија“