Фото: Архива

МАКЕДОНСКАТА АКАДЕМИЈА НА НАУКИТЕ И УМЕТНОСТИТЕ, СЕПАК, СО НОВО ИМЕ

Ниту Македонската академија на науките и уметностите, како врвна национална научна институција, не можеше да ја избегне консеквентноста на Преспанскиот договор, па како установа формирана и финансирана од државата, беше принудена да го модифицира своето име. Во новото официјално име на академијата, акронимот МАНУ е оставен како додавка по долгата црта.

– Кратенката МАНУ на Македонската академија на науките и уметностите ќе остане непроменета и по преименувањето на академијата, а за нејзиното ново целосно име ќе одлучат самите академици – рече владиниот портпарол Миле Бошњаковски.
Ден потоа, академиците на седница на Собранието на МАНУ дебатираа и ги разгледуваа двете опции понудени од Владата за новото име на академијата. Едното било Академија на науките и уметностите на Република Северна Македонија – МАНУ, додека втората „понуда“ била Национална академија на науките и уметностите на Република Северна Македонија – МАНУ. Изборот е отсега да се користи името: Академија на науките и уметностите на Република Северна Македонија – МАНУ! На тој начин и академијата се придружи на списокот од 136-институции преименувани во духот на Преспанскиот договор, кои во најголем број придавската форма „Македонски(а)“ во своите називи ја заменија со придавката „национален“, или ја добија додавката „на Република Северна Македонија“.
И покрај попустливиот (или барем дистанцираниот) став на поголемиот број од академиците во врска со преименувањето на МАНУ, со аргументот дека „Академијата не се занимава со дневнополитички прашања“, постоеја и издвоени мислења да некои академици што и понатаму не се согласуваат со прифаќањето на новото име.

– Ако е точно дека ние сме го зацврстиле идентитетот, тогаш зошто ние треба да го смениме името на МАНУ? Јас мислам дека ние акронимот во никој случај не смееме да го смениме, бидејќи МАНУ е симбол на таа институција, кој нѐ претставува во цел свет, и навистина ќе се обезличиме целосно како институција ако сега тука нешто менуваме. Од сите нaционални установи, само Македонскиот народен театар го задржа називот „македонски“, само затоа што како пандан, значи паралелно, има Албански и Турски театар – изјави академик Ќулавкова во едно телевизиско интервју.
Во однос на целата идеја и наметната потреба за преименување на академијата, заради спроведување на Преспанскиот договор, критички став има и Илија Чашуле, член на МАНУ, надвор од работниот состав, инаку професор-лингвист што предава на универзитетот „Маквори“ во Сиднеј, Австралија.

– МАНУ никако не смее да го смени името. Таа е институција со научна историја, интегритет, идентитет и општ опфат и таа ги истражува македонските аспекти заедно со плејада странски членови. Во најлош (или најдобар) случај мислам дека треба да биде Македонска академија на науките и уметностите-Скопје, што би ја разграничило од академии во други центри. Терминот „национална“ е безличен, а академија на Северна Македонија бесмислен или двосмислен – вели професорот Чашуле во текст за „Нова Македонија“.

Фото: Дарко Андоновски